leczenie nadmiernej potliwości pach, rąk, stóp

Pocenie to prawidłowy proces organizmu. Na ciele ludzkim jest ok. 2-3 mln gruczołów potowych, a na 1 cm2 przypada średnio 300 gruczołów. Człowiek wydziela od kilku ml do kilku litrów potu dziennie. Gdyby się nie pocił, organizm uległby przegrzaniu. Funkcje termoregulacyjne gruczołów potowych kontroluje współczulny układ nerwowy, zaopatrując gruczoły przez postsynaptyczne włókna cholinergiczne. Leczymy zwiększoną potliwość pach, stóp i dłoni.

Przyczyny zwiększonej potliwości

fizjologiczne:

• gorący klimat, duża wilgotność powietrza
• wysiłek fizyczny
• emocje, stres
• spożywanie niektórych przypraw, mocnej kawy, herbaty, czekolady
• otyłość

objawowe:

• zaburzenia hormonalne (nadczynność tarczycy, cukrzyca)
• choroby neurologiczne (np. zespół Rossa, zespół uszno-skroniowy, neuropatie)
• infekcje przebiegające z wysoką gorączką, gruźlica
• menopauza u kobiet i andropauza u mężczyzn
• niektóre nowotwory (np. guz nadnerczy - pheochromocytoma) przebiegające ze zwiększonym uwalnianiem katecholamin
• idiopatyczne (samoistne) - ok. 60%

Nadmierne pocenie może być zlokalizowane i dotyczy tylko pach, dłoni i stóp lub też może być uogólnione i dotyczy całego ciała. Z wymienionych powyżej przykładów widać, że na pewne rodzaje pocenia mamy wpływ, ale są stany, których nie da się wyeliminować, wyleczyć. Należy do nich pocenie zlokalizowane, samoistne. Na szczęście medycyna znalazła na to sposób - blokowanie czynności gruczołów potowych przy pomocy toksyny botulinowej i jest to sposób uważany obecnie za przynoszący najlepsze rezultaty, obarczony małym ryzykiem. Za pomocą jednego zabiegu można zlikwidować tę przykrą dolegliwość na kilka miesięcy. Wadą tej metody jest to, że nie leczy ona przyczyny, jedynie usuwa objawy, lecz dopóki nie dysponujemy inną metodą, ta wydaje się obecnie najlepsza.

Problemy związane z nad potliwością

Mimo iż pocenie jest prawidłowym procesem organizmu, nadmierne pocenie jest już niezmiernie kłopotliwe. Z problemem tym wiąże się poczucie wstydu, zażenowania, co prowadzi w efekcie do ograniczeń w kontaktach z innymi ludźmi, a bywa i tak, że uniemożliwia wykonywanie pewnych zawodów (np. w laboratorium przy pracy z odczynnikami chemicznymi). Osoby cierpiące na nadpotliwość wiedzą jak dolegliwość ta jest uciążliwa w codziennym życiu, zwłaszcza, że często towarzyszy jej nieprzyjemny zapach, powstający w wyniku rozkładu potu przez bakterie. Umycie skóry i użycie dezodorantu tylko na chwilę usuwa problem.

Mechanizm działania

Po wstrzyknięciu do skóry niewielkiej dawki toksyny botulinowej typu A (Botox), dochodzi do blokady działania nerwów, które zaopatrują gruczoły wydzielania zewnętrznego. To zapobiega wydzielaniu przez nie potu. Blokada zakończeń nerwowych utrzymuje się przez 6-12 miesięcy, po których powstają nowe zakończenia nerwowe zastępując te wcześniej zablokowane. To oznacza, że efekt leczenia utrzymuje się przez kilka miesięcy, ale w końcu zanika.

To obecnie najszerzej stosowana i polecana metoda. Wg statystyk 80% leczonych reaguje dobrze, są jednak osoby, u których po wykonaniu zabiegu nie ma efektu lub efekt ten jest niezadowalający. Dzieje się tak u 20% pacjentów i tym pozostaje stosowanie antyperspirantów.

Zabieg

Stosuje się najczęściej preparat toksyny botulinowej (BOTOX). Przed rozpoczęciem zabiegu należy dokładnie określić pole nadmiernej potliwości. Najczęściej miejsca wymagające wstrzyknięcia botuliny pokrywają się w sposób widoczny kropelkami potu. Jednak niekiedy dokładne zidentyfikowanie tego pola jest niezmiernie trudne W tym celu stosuje się tzw. test jodowo-skrobiowy (tzw. test Minora). Polega on na posmarowaniu danego miejsca jodyną, a następnie posypaniu skrobią ziemniaczaną. Poszukiwane obszary po kilku - kilkunastu sekundach coraz bardziej ulegają zaczernieniu.

Zabieg polega na podaniu płytko śródskórnie małej ilości toksyny botulinowej. Dla większości ludzi zabieg jest minimalnie bolesny, ale osoby wrażliwe mogą być znieczulone. Z reguły zabieg wykonywany na rękach i stopach wymaga znieczulenia. Sam zabieg trwa kilka-kilkanaście minut i można po nim wrócić do codziennych zajęć. Efekt jest widoczny po kilku - kilkunastu dniach, a trwa kilka miesięcy, utrzymuje się nawet do roku (pachy). Potem wymaga powtórzenia.

Działania niepożądane

Czasem, do kilku godzin, utrzymywać się może miejscowa bolesność. Przy leczeniu nadpotliwości pach nie obserwowano żadnych powikłań, poza mogącym pojawić się lekkim świądem w okolicy pach, mijającym bez leczenia po 1-2 tygodniach. Obserwowano czasem wyrównawcze pocenie innych okolic, również mijające po kilku tygodniach. Przy leczeniu nadpotliwości dłoni w kilka dni po zabiegu obserwowano przejściowe osłabienie siły mięśniowej, polegające na niemożności odwiedzenia, zwłaszcza piątego palca, rzadziej kciuka i wykonania silnego uścisku dłoni. Objawy te jednak zupełnie nie przeszkadzały w wykonywaniu codziennych zajęć. Stan taki może okazać się jednak nie do zaakceptowania u np. pianisty. Istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia objawów "grypopodobnych" (zmęczenie, niewielki wzrost temperatury ciała, bóle mięśniowe) - ta dolegliwość ustępuje w ciągu kilku dni.

Przeciwwskazania

bezwzględne:

• zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia gravis, zespół Lamberta Eatona)
• nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy ludzkie)
• stosowanie następujących leków lub okres do 1 tygodnia od ich odstawienia:
  • aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, amikacyna, kanamycyna itp.)
  • aminochinolony (chlorochina, hydroksychlorochina)
  • D-penicylamina (Cuprenil)
  • cyklosporyna
  • sukcynylocholina
  • linkomycyna, tetracyklina, polimyksyna
• miejscowe infekcje skóry
• ciąża, okres laktacji

względne:

• zaburzenia krzepnięcia
• stosowanie leków antykoagulacyjnych (np. aspiryna)

koszt [PLN] za 1 zabieg (konsultacja 50zł lub wliczona w cenę zabiegu )
Dłonie, stopy	od 1000
Pachy	od 1400

Podane ceny są cenami orientacyjnymi. Ostateczną cenę zabiegu ustala się w trakcie konsultacji lekarskiej.